اوپک پلاس به زودی باید در سیاستهای خود تجدید نظر کند و نگاهی دقیقتر به واقعیات بازار بیندازد. مشکل اصلی این سازمان، خوشبینی بیش از حد نسبت به تقاضا است.
سال گذشته در همین زمان، اوپک پیشبینی کرده بود که تقاضای جهانی نفت در سال جاری به ۱۰۴.۳۶ میلیون بشکه در روز برسد. این پیشبینی در تضاد آشکار با پیشبینیهای آژانس بینالمللی انرژی (IEA) با ۱۰۲.۷۸ میلیون بشکه و اداره اطلاعات انرژی آمریکا (EIA) با ۱۰۲.۳۴ میلیون بشکه بود.
حال، پس از گذشت یک سال، اوپک تقاضا را ۱۰۲.۸ میلیون بشکه در روز تخمین میزند، IEA این رقم را ۱۰۱.۹ میلیون بشکه پیشبینی میکند و EIA نیز عدد ۱۰۲.۹ میلیون بشکه را ارائه داده است.
این اختلاف نظرها عمدتاً ناشی از طبقهبندی متفاوت میعانات گازی است، اما نکته مهم اینجاست که پیشبینی اوپک بیش از حد خوشبینانه بوده است، آن هم در شرایطی که اقتصاد جهانی عملکردی بهتر از انتظار داشته است.
برای سال آینده، اوپک رشد تقاضای جهانی را ۱.۵۴ میلیون بشکه در روز تخمین زده، در حالی که دیگر سازمانها این رقم را در محدوده ۹۰۰ هزار تا ۱.۲ میلیون بشکه در روز برآورد کردهاند. نگرانی اصلی این است که رشد عرضه با توجه به افزایش تولید در کشورهای آمریکا، کانادا، گویان و آرژانتین، احتمالاً از ۹۰۰ هزار بشکه در روز فراتر خواهد رفت.
با جمعبندی این موارد، عرضه نفت حتی با وجود ۳ میلیون بشکه نفتی که اوپک از بازار خارج نگه داشته است، از تقاضا پیشی خواهد گرفت. در این شرایط، اوپک چه گزینههایی در اختیار دارد؟ آیا باید تولید را بیشتر کاهش دهد؟ یا تولید فعلی را حفظ کند و امیدوار باشد که رشد تقاضا کمتر از پیشبینیها باشد؟
یکی از راهحلها میتواند این باشد که اوپک منتظر تغییرات ژئوپلیتیکی بماند؛ مثلاً در انتظار اقدام ترامپ، رئیس جمهور منتخب آمریکا، یا نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، برای کاهش ۲ میلیون بشکه نفت ایران از بازار. اما اگر چنین پیشبینی محقق نشود، به نظر میرسد ابزارهای اوپک محدود شدهاند. علاوه بر این، امارات متحده عربی به دلیل سرمایهگذاریهای کلان، به شدت مایل است تولید خود را افزایش دهد.
در نتیجه، این احتمال وجود دارد که اوپک به جای مدیریت بازار، به دنبال حفظ سهم بازار برود و سایر تولیدکنندگان را مجبور به کاهش عرضه و سرمایهگذاری کند. این رویکرد میتواند در کوتاهمدت قیمت نفت را به طور قابل توجهی کاهش دهد که ممکن است به شدت محسوس باشد.