مرتضی عظیمی

طبق برآورد جدید، تعرفه‌ها می‌توانند در سال آینده ۲.۲۵ درصد به شاخص اصلی تورم اضافه کنند و پیشرفت در مقابله با فشارهای قیمتی از سال ۲۰۲۴ را معکوس سازند.

اقتصاددانان پیش از اعلام تعرفه‌های ترامپ، درباره کاهش تورم نظرات متفاوتی داشتند. برخی پیش‌بینی می‌کردند که تا پایان سال به هدف فدرال رزرو یعنی نرخ سالانه ۲ درصد نزدیک خواهد شد. ترامپ برخلاف نظر کارشناسان تجاری، انکار کرده است که فروشندگان افزایش قیمت‌ها را به مشتریان منتقل خواهند کرد.

بر اساس برآورد گلدمن ساکس در این هفته، تعرفه‌های رئیس جمهور دونالد ترامپ می‌تواند تورم را به سطوحی بازگرداند که از زمان افزایش قیمت‌های پس از همه‌گیری دیده نشده است.

مالیات‌های گسترده بر واردات که رئیس جمهور دونالد ترامپ بین فوریه و آوریل اعلام کرد، می‌تواند تأثیری عظیم بر اقتصاد داشته باشد و مصرف‌کنندگان احتمالاً اولین بار آن را در صندوق فروشگاه‌ها مشاهده خواهند کرد. طبق تخمین اقتصاددانان گلدمن در تفسیری که این هفته منتشر شد، تعرفه‌ها می‌توانند تورم سالانه (که با شاخص اصلی هزینه‌های مصرف شخصی اندازه‌گیری می‌شود) را تا دسامبر به ۳.۸ درصد برسانند که بالاترین میزان از سال ۲۰۲۳ است. شاخص ترجیحی تورم فدرال رزرو در سال گذشته ۲.۶ درصد افزایش یافته است.
تورم پیش از اعمال تعرفه‌ها سرسخت بود
شاخص ترجیحی تورم فدرال رزرو بالاتر از هدف بانک مرکزی یعنی نرخ سالانه ۲ درصد باقی مانده است و از سال ۲۰۲۳ پیشرفت کمی به سمت این هدف داشته است. ژانویه ۲۰۲۱ آخرین باری بود که تورم بالاتر از نرخ هدف فدرال رزرو نبود.

موج افزایش قیمت‌ها می‌تواند تأثیر شدیدی بر مصرف‌کنندگان آمریکایی داشته باشد، به‌ویژه اگر همزمان بازار کار نیز کند شود، همانطور که بسیاری از اقتصاددانان پیش‌بینی کرده‌اند. این همچنین عقب‌نشینی برای فدرال رزرو خواهد بود که از سال ۲۰۲۲ نرخ بهره مرجع خود را بالا نگه داشته تا افزایش تورم پس از همه‌گیری را مهار کند.

تورم از حدود ۳ درصد در ابتدای سال ۲۰۲۴ تقریباً کاهش نیافته است، اما در مارس به طور قابل توجهی کاهش یافت. بسیاری از اقتصاددانان پیش‌بینی کردند که با گذشت سال کاهش خواهد یافت و تا پایان سال ۲۰۲۵ به هدف ۲ درصد نزدیک خواهد شد.

جروم پاول، رئیس فدرال رزرو، در کنفرانس خبری این هفته پس از تصمیم فدرال رزرو برای ثابت نگه داشتن نرخ بهره کلیدی خود به خبرنگاران گفت:«فکر می‌کنم تصویر زیربنایی تورم خوب است.»

رانی واکر و الیس پنگ، اقتصاددانان گلدمن ساکس، در تفسیری نوشتند: «در آستانه اجرای تعرفه‌های بزرگ، مشکل تورم در آمریکا به نظر می‌رسید حل شده است؛ با این حال، در قرائت‌های آینده تورم، تأثیر تعرفه‌ها این پیشرفت را معکوس خواهد کرد.»

اقتصاددانان دیگر درباره مسیر تورم بدون تعرفه‌ها بدبین‌تر بودند. در تفسیری این هفته، اقتصاددانان دویچه بانک گفتند که تورم زیربنایی سرسخت بود و «پیشرفت در روند تورم حتی پیش از اعمال تعرفه تا حدی متوقف شده بود»

اینکه آیا تورم بدون تعرفه‌ها کاهش می‌یافت هرگز مشخص نخواهد شد. روز پنجشنبه، ترامپ توافق تجاری با بریتانیا را اعلام کرد که تعرفه ۱۰ درصدی او را حفظ می‌کرد، که نشان می‌دهد تعرفه‌ها تا حدودی بخشی از سیاست اقتصادی آمریکا خواهند بود، حتی اگر کشورهای دیگر مذاکره کنند.

چگونه تعرفه‌ها می‌توانند قیمت‌ها را افزایش دهند (یا ندهند)

تحلیل واکر و پنگ اثرات مستقیم تعرفه‌ها را که احتمالاً به مصرف‌کنندگان منتقل می‌شوند، و همچنین چندین اثر غیرمستقیم را در نظر گرفت. جنگ‌های تجاری به طور غیرمنتظره‌ای دلار را تضعیف کرده است، که قدرت خرید مصرف‌کنندگان آمریکایی را کاهش می‌دهد.

علاوه بر این، برخی تولیدکنندگان ممکن است تولید خود را از چین، که با تعرفه‌های بسیار سختی روبرو است، به مکان‌هایی منتقل کنند که تولید کالاها هزینه بیشتری دارد. در نتیجه، مصرف‌کنندگان آمریکایی برای کالاهای وارداتی، به ویژه کالاهایی مانند الکترونیک مصرفی و پوشاک، بسیار بیشتر پرداخت خواهند کرد.

خبرنگاری در کنفرانس خبری دفتر بیضی روز پنجشنبه درباره افزایش احتمالی قیمت‌ها سؤال کرد، و ترامپ گفت که کسب‌وکارها هزینه تعرفه‌ها را به مصرف‌کنندگان منتقل نخواهند کرد.

ترامپ گفت: "اغلب اوقات کشور آنها را تقبل می‌کند، اغلب اوقات شرکت آن را پرداخت می‌کند. مردم این هزینه را متحمل نخواهند شد."

پیش‌بینی‌کنندگان گلدمن تخمین زدند که شرکت‌ها ۷۰ درصد از هزینه‌های تعرفه را به مشتریان منتقل خواهند کرد.