تحلیل

بانک مرکزی کانادا در ماه جاری چرخه کاهش نرخ بهره را آغاز کرد و اکنون این سوال مطرح است که سرعت کاهش‌ها چقدر خواهد بود؟ با وجود اینکه رئیس بانک مرکزی کانادا، مکلم، اعلام کرده است که تصمیمات پولی به صورت جلسه به جلسه اتخاذ می‌شوند، انتظار می‌رود در صورت تداوم کند شدن سرعت رشد قیمت‌ها، شاهد کاهش بیشتر نرخ بهره باشیم. در حال حاضر، بازار احتمال کاهش نرخ بهره توسط بانک مرکزی کانادا در نشست پولی ۱۲ ژوئیه را ۶۴ درصد و عدم تغییر آن را ۳۶ درصد پیش‌بینی می‌کند. همچنین برای باقی‌مانده سال، کاهش بیشتر نرخ بهره به میزان ۵۷ نقطه‌پایه پیش‌بینی شده است. البته، با پیش‌بینی کاهش بیشتر نرخ بهره به میزان ۷۵ نقطه‌پایه در سال جاری، بازار مسکن کانادا می‌تواند در نیمه دوم سال شاهد افزایش قابل توجه تقاضا برای خرید باشد.

اسکوشیا امروز گزارشی منتشر کرد که در آن به ریسک‌های مرتبط با بازار مسکن کانادا اشاره شده است. بر اساس این گزارش، قیمت مسکن در کانادا که اوایل سال جاری اندکی افزایش یافته بود، در ماه مه دوباره کاهش پیدا کرده که عامل اصلی آن افت قیمت املاک دست دوم بوده است. علاوه بر این، با وجود اینکه ماه‌های مه و ژوئن معمولا اوج فعالیت بازار مسکن به شمار می‌روند، تعداد خانه‌های فروخته‌شده از ماه ژانویه تاکنون به طور مداوم کاهش یافته است. در همین حال، تعداد فروشندگان به طور قابل توجهی افزایش یافته که باعث شده است برای اولین بار در چند سال اخیر، بازار به نفع خریداران باشد تا فروشندگان. نسبت خانه‌های جدید به فروش به بالاترین سطح خود در دوران پیش از کووید (به استثنای بحران مالی) رسیده است و موجودی انبار واحدها نیز در بالاترین سطح خود از سال ۲۰۱۹ قرار دارد.

با وجود فضای منفی کلی که بر بازار مسکن کانادا حاکم است، باید به دو تحول مثبت اشاره کرد. اول اینکه، بازار به طور عمیقی بین بازارهای رکودزده انتاریو (کاهش ۳.۷ درصدی قیمت مسکن نسبت به سال گذشته) و بریتیش کلمبیا (کاهش ۱.۲ درصدی قیمت مسکن نسبت به سال گذشته) و بازارهای پررونق کبک (افزایش ۵.۷ درصدی قیمت مسکن نسبت به سال گذشته) و دشت‌های کانادا (افزایش ۱۵ درصدی قیمت مسکن نسبت به سال گذشته) تقسیم شده است. دوم اینکه، کاهش اخیر نرخ بهره توسط بانک مرکزی کانادا به احتمال زیاد از ماه ژوئیه بر بازار تاثیر خواهد گذاشت. در واقع، انتظاراتی که بانک مرکزی کانادا در حال آغاز یک دوره کاهش نرخ بهره است، احتمالا برخی از خریداران را تا زمان کاهش اندک آن منتظر نگه داشته باشد.

در هفته‌های آینده، داده‌های ضعیف‌تر نشان خواهند داد بانک مرکزی کانادا از جایی که اکنون باید باشد، عقب‌تر است. در واقع، نرخ بهره‌ ۴.۷۵ درصدی در اقتصادی که به‌شدت اهرم مالی و بدهی دارد، همچنان بسیار محدودکننده است. از سخنرانی اخیر آقای تیف مکلم، رئیس بانک مرکزی کانادا، به ‌وضوح مشخص است او می‌خواهد نرخ بهره را بیشتر کاهش دهد، اما در اعلام صریح آن تردید دارد. اظهارات او که «با شواهد بیشتر و مداوم‌تر از کاهش تورم زمینه‌ای، سیاست پولی دیگر نیازی ندارد به اندازه گذشته انقباضی باشد»، با خط مشی او در کنفرانس مطبوعاتی اخیر که در آن احتمال تسهیل بیشتر سیاست‌ها را مشروط به تداوم کاهش تورم مطرح کرد، همخوانی دارد.

این اظهارات نشان‌دهنده‌ عزم سست به کاهش نرخ بهره توسط یک بانک مرکزی است که نسبت به اشتباهات گذشته‌ی خود محتاط است. اگر اشتباهات چرخه‌ی پساکرونا نبود، بانک مرکزی کانادا احتمالاً نرخ‌ بهره را به ‌طور قابل ‌توجهی کاهش داده بود. با این حال، بانک‌های مرکزی اغلب با تأخیر به بحران‌های گذشته واکنش نشان می‌دهند و این امر اجتناب‌ناپذیر است. اگرچه بانک مرکزی کانادا پیش از فدرال رزرو اقدام به کاهش نرخ‌ بهره کرد، اما شرایط اقتصادی بین آمریکا و کانادا متفاوت است. تأثیر وام‌های مسکن بر کانادایی‌ها متفاوت از ایالات متحده است، اما وضعیت مالی در آمریکا نیروی محرکه بیشتری دارد و داده‌های اقتصادی این کشور نیز به ‌طور قابل توجهی قوی‌تر هستند.

علاوه بر این، سخنرانی مکلم درباره‌ی «هدایت در دنیایی جدید» بر عرضه ناشی از تغییرات فناوری، تنش‌های ژئوپلیتیکی، تغییرات آب و هوایی و جابه‌جایی جریان‌های تجارت و سرمایه‌گذاری، تأکید دارد. این نگرانی‌ها حاکی از اختلالات مکرر در عرضه است که به اعتقاد او احتمالا برای مهار تورم، حفظ نرخ‌ بهره در سطوح بالاتر را ضروری می‌سازد. با این حال، این رویکرد می‌تواند درد ناشی از چنین رویدادهایی را تشدید کند. در واقع، مکلم نگرانی این است هوش مصنوعی بتواند بهره‌وری را به ‌شدت افزایش دهد و در عین حال، باعث بیشتر شدن بیکاری گردد؛ این امر منجر به تورم‌زدا‌ترین دوره‌ی پس از رکود بزرگ خواهد شد. به‌طور خلاصه، دلار کانادا با پایان سختی برای سال روبرو است، به طوری که احتمالاً نرخ دلار آمریکا به دلار کانادا (USDCAD) از ۱.۴۱ فراتر رود و این ریسک‌ها تا سال آینده ادامه یابد.