مقدمه: معامله‌گران در بازار سویا باید نکاتی را در نظر بگیرند تا ریسک موجود در این بازار را در سال جاری ارزیابی کنند. شرایط جوی می‌تواند تأثیر زیادی بر تولید سویا داشته باشد. برای مثال، بارش باران، دما و سایر شرایط جوی می‌توانند بر کیفیت و کمیت محصول تأثیر بگذارند. روابط تجاری بین کشورها نیز می‌تواند بر بازار سویا تأثیر بگذارد. تحریم‌ها، توافق‌های تجاری و تغییرات در سیاست‌های تجاری می‌توانند بر صادرات و واردات سویا تأثیر بگذارند.
میزان واقعی محصول سویا در برزیل در سال 2024
تا اوایل ماه اوت، هیچ توافقی در موردمیزان تولید سویا در برزیل در سال 2024 وجود نداشت. پیش‌بینی می‌شود که مازاد تولید در آمریکای جنوبی در هر سناریویی بزرگ باشد؛ اما بین برآوردهای دولت برزیل که تولید را 147.7 میلیون تن پیش‌بینی کرده و USDA (وزارت کشاورزی ایالات متحده) که تولید را 153 میلیون تن تخمین زده، اختلافی به اندازه 5.3 میلیون تن وجود دارد.
برخی از کارشناسان هنوز پیش‌بینی می‌کنند که تولید سویا در برزیل در سال 2024 به 145 میلیون تن یا کمتر برسد، در حالی که دیگران پیش‌بینی می‌کنند که تولید بالای 155 میلیون تن خواهد بود. میزان واقعی محصول سویا در برزیل در سال 2024 احتمالاً تا اوایل سال 2025 مشخص نخواهد شد.
اگر تولید سویا در برزیل کمتر از 147 میلیون تن باشد، ایالات متحده در مرکز تجارت جهانی بین سپتامبر تا دسامبر تحت تاثیر قرار خواهد گرفت، در حالی که اگر تولید بالای 155 میلیون تن باشد، نیاز چندانی به افزایش تولید در ایالات متحده یا سایر کشورها وجود نخواهد داشت.
تا کنون، بازار نقدی برزیل به گونه‌ای رفتار می‌کند که گویی برآورد دولت برزیل با 147.7 میلیون تن صحیح است.
رشد تولید بیودیزل
تولید بیودیزل در ایالات متحده در سال 2022 به شدت افزایش یافت، به‌ویژه به دلیل سیاست‌های هوای پاک کالیفرنیا که تولید و مصرف سوخت‌های تجدیدپذیر را الزامی کرد. ایالت‌های دیگر نیز اقداماتی مشابه را اتخاذ کردند و کالیفرنیا و اورگان اعتباراتی برای استفاده از بیودیزل و سوخت‌های تجدیدپذیر ارائه کردند.
با افزایش تولید بیودیزل، مصرف روغن سویا نیز افزایش یافت و قیمت‌های روغن سویا در آوریل 2022 به بالاترین حد خود رسید؛ زیرا بازار نگران کاهش عرضه به نزدیک صفر بود.
ایالات متحده صادرات روغن سویا را کاهش داد و به یک واردکننده خالص روغن‌های گیاهی تبدیل شد، به‌ویژه روغن‌های مورد استفاده در پخت و پز. روغن سویا مجبور شد با روغن‌های زائد و چربی‌های حیوانی در بازار بیودیزل رقابت کند.
در ژانویه، روغن سویا تنها 31 درصد از کل تولید بیودیزل را تشکیل می‌داد که نشان‌دهنده کاهش سهم آن در بازار است. در عوض، استفاده از چربی‌های حیوانی افزایش یافته و سهم روغن‌های زائد ثابت مانده است. بخش بزرگی از تولید بیودیزل تجدیدپذیر ایالات متحده اکنون با روغن‌های پخت و پز وارداتی تأمین می‌شود.
این سؤال مطرح می‌شود که آیا در تابستان و پاییز تغییراتی در این روند ایجاد خواهد شد و آیا به اندازه کافی روغن پخت و پز زائد در جهان وجود دارد تا رشد اضافی در بخش بیودیزل ایالات متحده را تأمین کند؟ همچنین، معمولاً ذخایر روغن سویا در ماه‌های تابستان کاهش می‌یابد و سرعت این کاهش بسیار مهم است.
تقاضای چین
در حالی که اندازه تولید و صادرات سویا در برزیل در سال 2024 بسیار مهم است، تقاضای چین برای سویا از ایالات متحده نیز باید تحت نظر قرار گیرد. چین به عنوان بزرگ‌ترین واردکننده و مصرف‌کننده سویا در جهان، نقش کلیدی در تجارت جهانی سویا ایفا می‌کند و رشد این تجارت به روابط تجاری بین ایالات متحده و چین بستگی دارد.
چین به طور عمده ترجیح می‌دهد سویا را به‌طور انحصاری از برزیل و آرژانتین وارد کند. اما در سال 2024، این امر ممکن نخواهد بود و چین مجبور خواهد شد سویا را از ایالات متحده خریداری کند. معمولاً تا نیمه ماه مه، چین باید حداقل یک میلیون تن سویا از ایالات متحده را برای تحویل در سال بازاریابی بعدی تأمین کرده باشد؛ اما امسال اولین خرید آن‌ها تا ماه ژوئیه انجام نشد.
تأثیر پدیده‌های آب و هوایی
برزیل به نظر می‌رسد که از اوایل سال 2025 نقش مهمی در تجارت جهانی سویا ایفا خواهد کرد، اما عرضه و تقاضای محصولات سویا به دلیل تغییرات آب و هوایی ناشی از انتقال به لا نینا کمتر مشخص است.
پیش‌بینی‌های بلندمدت نشان نمی‌دهند که پدیده لا نینا به شدت و به مدت طولانی ادامه یابد، اما احتمالاً این پدیده در پاییز و زمستان امسال وجود خواهد داشت. لا نینا معمولاً باعث خشکسالی در آرژانتین می‌شود و در هر یک از هشت زمستان گذشته که لا نینا وجود داشته، عملکرد سویا در آرژانتین زیر سطح نرمال بوده است.
ممکن است افزایش تولید سویا در برزیل بتواند خسارات احتمالی در آرژانتین را جبران کند، اما خشکسالی در آرژانتین می‌تواند جابجایی روغن سویا و کنجاله سویا را پیچیده کند. آرژانتین بزرگ‌ترین صادرکننده کنجاله و روغن سویا در جهان است و 30 تا 40 درصد از تجارت جهانی کنجاله سویا را تشکیل می‌دهد.
سناریویی وجود دارد که در آن تقاضای صادرات سویا از ایالات متحده ممکن است ضعیف باشد، اما تقاضا برای کنجاله سویا از ایالات متحده همچنان قوی باقی بماند، زیرا همه کشورها قادر به واردات و فرآوری سویا نیستند.
به طور کلی، دو عامل اصلی تعیین‌کننده قیمت کالاهای کشاورزی، آب و هوا و سیاست‌های دولتی هستند. تحقیقات AgResource نشان می‌دهد که افزایش قیمت‌ها در بازار سویا بدون وجود شرایط آب و هوایی نامساعد با مشکل مواجه خواهد شد، به‌ویژه به دلیل روابط بین ایالات متحده و چین. اما تنها در ماه اوت، جهان با اطمینان خواهد دانست که عملکرد و تولید دانه‌های روغنی در نیمکره شمالی چگونه خواهد بود.
پتانسیل برزیل در تولید سویا
احتمال می‌رود که چین از سال 2025 به بعد بتواند تقریباً تمام سویا مورد نیاز خود را از برزیل تأمین کند.
در سال 2023، تولید سویا در برزیل تحت تأثیر گرما و خشکی در ماه‌های نوامبر و دسامبر قرار گرفت. این وضعیت معمولاً در زمان وقوع پدیده ال نینو رخ می‌دهد.
اگر برزیل بتواند از مشکلات عمده آب و هوایی بین نوامبر 2024 تا ژانویه 2025 اجتناب کند، ممکن است یک محصول بزرگ و قابل توجه تولید کند.- برزیل یکی از معدود کشورهایی است که دارای زمین‌های زراعی است که در حال حاضر کشت نمی‌شوند، که این امر پتانسیل افزایش تولید را فراهم می‌کند.- در گزارش ماه مه USDA (وزارت کشاورزی ایالات متحده)، پیش‌بینی شده است که تولید سویا در برزیل در سال 2024/25 به رکورد 169 میلیون تن برسد. این امر سهم برزیل از تجارت جهانی سویا را افزایش می‌دهد و نیازهای وارداتی چین را تقریباً برآورده می‌کند.
منبع: cmegroup
