به گفته کارشناسان، قیمت کامودیتی‌ها به طور کلی در سال 2025 به دلیل چشم‌انداز ضعیف اقتصادی جهانی و بازگشت دلار کاهش خواهد یافت، اما قیمت طلا و گاز آماده جهش در این سال هستند.
کامودیتی‌ها در سال 2024 عملکردی متنوع داشتند: در حالی که سرمایه‌گذاران به طلا پناه بردند تا در برابر تورم محافظت شوند، کامودیتی‌هایی مانند سنگ آهن کاهش یافتند چرا که بزرگ‌ترین مصرف‌کننده فلزات جهان، یعنی چین، با رشد ضعیفی مواجه بود. به نظر می‌رسد که داستان امسال مشابه سال گذشته باشد.
سابرین چودری، رئیس بخش تحلیل کامودیتی شرکت تحقیقاتی BMI، گفت: «کامودیتی‌ها به طور کلی در سال 2025 تحت فشار خواهند بود»، و افزود که قدرت دلار آمریکا تقاضا برای کامودیتی‌هایی که به دلار قیمت‌گذاری می‌شوند را محدود خواهد کرد.
شرکت‌کنندگان در بازار چشم به تحرکات بیشتر چین در زمینه تحریک اقتصادی خواهند دوخت تا شاید این اقدامات بتواند به احیای تقاضا برای کامودیتی‌ها در دومین اقتصاد بزرگ جهان کمک کند.
قیمت نفت کاهش خواهد یافت
قیمت‌های نفت خام در سال گذشته به دلیل تقاضای ضعیف چین و مازاد عرضه کاهش یافتند، و ناظران بازار پیش‌بینی می‌کنند که قیمت‌ها در سال 2025 همچنان تحت فشار باقی بمانند.
آژانس بین‌المللی انرژی در ماه نوامبر تصویری منفی از بازار نفت برای سال 2025 ترسیم کرد و پیش‌بینی کرد که تقاضای جهانی نفت کمتر از یک میلیون بشکه در روز افزایش یابد. این در مقایسه با افزایش دو میلیون بشکه در روز در سال 2023 است.
کامان‌ولت بانکِ استرالیا (CBA) پیش‌بینی می‌کند که قیمت نفت برنت در سال جاری به 70 دلار برای هر بشکه کاهش یابد، به‌دلیل انتظاراتی مبنی بر افزایش عرضه نفت از کشورهای غیر اوپک+ که افزایش مصرف جهانی نفت را تحت‌الشعاع قرار خواهد داد.
✔️ خبر مرتبط: چرا تحلیل گران نسبت به قیمت نفت در سال 2025 بدبین هستند؟
موسسه BMI در یادداشت دسامبر خود اشاره کرد که نیمه اول سال 2025 احتمالاً شاهد مازاد عرضه خواهیم بود، زیرا تولیدات جدید و قابل توجهی از آمریکا، کانادا، گویانا و برزیل وارد بازار خواهد شد. همچنین، اگر برنامه‌های اوپک+ برای کاهش داوطلبانه تولید به مرحله اجرا درآید، مازاد عرضه فشار بیشتری بر قیمت‌ها وارد خواهد کرد.
این موسسه اشاره کرد که تصویر تقاضا در سال 2025 هنوز واضح نیست. «تقاضای جهانی نفت و گاز همچنان نامشخص است، با رشد اقتصادی پایدار و افزایش تقاضای سوخت که با تاثیرات جنگ تجاری، تورم و کاهش تقاضا در بازارهای توسعه‌یافته جبران می‌شود.»
شاخص جهانی نفت خام برنت آخرین بار با قیمت 76.34 دلار برای هر بشکه معامله می‌شد، که تقریبا مشابه همان سطوحی است که یک سال پیش در اوایل ژانویه داشت.
رشد گاز
تحلیلگران سیتی گفتند که قیمت‌های جهانی گاز طبیعی از اواسط دسامبر 2024 افزایش یافته‌اند، که ناشی از هوای سرد و تحولات ژئوپولیتیکی است.
توقف اخیر جریان گاز روسیه به چندین کشور اروپایی در روز اول سال نو توسط اوکراین، عدم قطعیت بیشتری را به بازارهای جهانی گاز وارد کرده است. تا زمانی که این قطع ارتباط ادامه یابد، احتمالاً قیمت‌های گاز همچنان در سطح بالایی باقی خواهند ماند.
سیتی اعلام کرد که هوای سردتر در باقی‌مانده زمستان در ایالات متحده و آسیا نیز ممکن است قیمت‌ها را در سطوح بالایی نگه دارد.
موسسه BMI پیش‌بینی می‌کند که قیمت گاز در سال 2025 به حدود 3.4 دلار به ازای هر میلیون واحد حرارتی بریتانیا (MMbtu) افزایش یابد، که در مقایسه با میانگین 2.4 دلار به ازای هر MMbtu در سال 2024 است. این افزایش ناشی از تقاضای رو به رشد از بخش LNG و صادرات بالاتر از طریق خطوط لوله است.
✔️ خبر مرتبط: سوریه نقش کلیدی در صادرات گاز قطر ایفا می‌کند
قیمت‌های گاز طبیعی هِنری هاب (Henry Hub) ایالات متحده، که BMI به آن اشاره کرده است، در حال حاضر با قیمت 2.95 دلار به ازای هر میلیون واحد حرارتی بریتانیا (MMbtu) معامله می‌شوند.
تحلیلگران BMI نوشتند: گاز طبیعی مایع (LNG) به رشد مصرف جدید ادامه خواهد داد، که از افزایش ظرفیت صادرات و تقاضای قوی در اروپا و آسیا پشتیبانی می‌شود.
جذابیت طلا
قیمت‌های طلا در سال گذشته چندین رکورد تاریخی جدید به ثبت رساندند، و این روند شکستن رکوردهای جدید ممکن است در سال 2025 ادامه یابد.
آدریان اش، مدیر تحقیقات در BullionVault، یک شرکت خدمات سرمایه‌گذاری طلا، گفت: «سرمایه‌گذاران به طلا و نقره برای سال 2025 خوش‌بین هستند چرا که در زمینه ژئوپولیتیک و بدهی‌های دولتی بسیار بدبین هستند»، و بر نقش فلز زرد به‌عنوان پوشش ریسک تأکید کرد.
تحلیلگران حی پی مورگان همچنین پیش‌بینی می‌کنند که قیمت طلا افزایش یابد، به‌ویژه اگر سیاست‌های ایالات متحده به شکل «مختل‌کننده‌تری» در قالب افزایش تعرفه‌ها، تنش‌های تجاری بیشتر و خطرات بالاتر برای رشد اقتصادی تبدیل شوند.
طلا بهترین عملکرد سالانه خود را در بیش از یک دهه گذشته در سال گذشته ثبت کرد. طبق داده‌های FactSet، قیمت‌های طلای شمش در سال 2024 حدود 26٪ افزایش یافت، که ناشی از خریدهای بانک‌های مرکزی و همچنین سرمایه‌گذاری‌های خرد بود.
BullionVault و جی پی مورگان پیش‌بینی می‌کنند که قیمت طلا در سال 2025 به 3,000 دلار برای هر اونس برسد.
رشد نقره و پلاتین
نقره، که به عنوان «پسرعموی فقیر» طلا شناخته می‌شود، همچنین ممکن است شاهد افزایش قیمت‌ها باشد، به‌ویژه به این دلیل که تقاضا برای انرژی خورشیدی — نقره در ساخت پنل‌های خورشیدی استفاده می‌شود — همچنان قوی است و عرضه این فلز محدود باقی می‌ماند.
تحلیلگران جی پی مورگان اشاره کردند: «هم نقره و هم پلاتین دارای عوامل بنیادین قوی در زمینه کسری عرضه هستند، و ما فکر می‌کنیم که یک معامله جبران فاصله (a catch up trade) در اواخر سال 2025، زمانی که فلزات پایه افزایش یابند، می‌تواند بسیار قوی باشد.» (عبارت “a catch up trade” به یک استراتژی تجاری یا سرمایه‌گذاری اشاره دارد که در آن سرمایه‌گذاران یا معامله‌گران تلاش می‌کنند تا به موقعیت‌های بازار برسند که به دلیل تاخیر در خرید یا فروش، از روند بازار عقب مانده‌اند. به عبارت دیگر، “catch up trade” به خرید یا فروش دارایی‌ها در شرایطی گفته می‌شود که بازار یا دارایی خاصی از قبل حرکت کرده و فرد یا گروهی می‌خواهند به آن روند بپیوندند تا از فرصت‌های سودآوری عقب نمانند.
✔️ خبر مرتبط: پیش بینی قیمت طلا و نقره در سه ماهه اول سال 2025
به گفته یورگ کی‌نر، رئیس ارشد سرمایه‌گذاری شرکت Swiss Asia Capital، نقره عمدتاً در کاربردهای صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرد و اغلب در تولید اتومبیل‌ها، پنل‌های خورشیدی، جواهرات و الکترونیک‌ها گنجانده می‌شود. همچنین در ساخت محصولات هوش مصنوعی مورد نیاز است و کاربردهای نظامی نیز دارد.
گروه خدمات تجارت فلزات گرانبهای MKS Pamp در گزارشی پیش‌بینی کرده است، با این حال، پتانسیل رشد نقره به تقاضای صنعتی جهانی بستگی خواهد داشت که تحت تأثیر تعرفه‌های ترامپ قرار خواهد گرفت.
نگرانی‌ها در زمینه تقاضا مس
قیمت‌های مس، که برای تولید خودروهای برقی و شبکه‌های برق حیاتی است، ممکن است پس از رسیدن به بالاترین حد تاریخی خود در سال جاری به دلیل گذار جهانی انرژی، کاهش یابد.
BMI در یادداشتی نوشت: “کاهش احتمالی در گذار انرژی به دنبال تغییرات سیاست‌های ترامپ ممکن است تا حدودی احساسات انرژی سبز (حمایت از انرژی‌های تجدیدپذیر) که قیمت‌ها را در سال 2024 تقویت کرد، کاهش دهد.”
جان گروس، رئیس شرکت مشاوره مدیریت فلزات جان گروس ، به CNBC گفت: “در حالی که قیمت‌های مس در ماه مه 2024 عمدتاً به دلیل فشار بازار به بالاترین حد خود رسید، در باقی سال روند کاهشی داشتند و این روند ادامه خواهد یافت.”
این کارشناس بازار فلزات گفت: “ترکیب پیچیده‌ای از تورم بالا، نرخ‌های بهره بالا و دلار قوی بر بازارهای فلزات تأثیر منفی خواهد گذاشت.”
افت سنگ آهن
قیمت‌های سنگ آهن نیز ممکن است به دلیل عرضه زیاد ناشی از سیاست‌های چین و مسائل ژئوپلیتیکی کاهش یابند.
گلدمن ساکس گفت: “تعرفه‌های پیش‌بینی‌شده ایالات متحده بر چین، تغییرات در ماهیت محرک‌های اقتصادی چین و عرضه جدید با هزینه پایین بازار را به سمت مازاد بیشتر سوق خواهد داد” و پیش‌بینی کرد که قیمت‌ها در سال 2025 به 95 دلار در هر تن کاهش یابد.
✔️ خبر مرتبط: جنگ چطور تجارت سنگ آهن اوکراین را تغییر داده است؟
با وجود اینکه چین احتمالاً در سال جاری مقدار بی‌سابقه‌ای سنگ آهن وارد خواهد کرد، طبق گزارش رویترز، قیمت‌های سنگ آهن بر اساس داده‌های FactSet، بیش از 24% کاهش یافتند.
کاکائو و قهوه
تحت تأثیر شرایط بد آب و هوایی و کمبود عرضه در مناطق تولیدی اصلی، قیمت‌های کاکائو و قهوه در میان سبد کامودیتی‌های نرم برجسته هستند و در سال 2024 به بالاترین حد تاریخی خود رسیدند. اما تقاضا ممکن است در سال 2025 کاهش یابد. (کامودیتی‌های نرم (Soft commodities) به کالاهایی گفته می‌شود که معمولاً از منابع کشاورزی یا طبیعی به دست می‌آیند و تولید آن‌ها تحت تأثیر عوامل طبیعی مانند آب و هوا و فصل‌ها قرار دارد.)
محققان رابوبانک گفتند: “با توجه به اینکه این کامودیتی‌های در سطوحی بالاتر از هزینه تولید معامله می‌شوند، ما انتظار داریم که تولید افزایش یابد و تقاضا در سال آینده کاهش یابد.”
بیشتر بخوانید:
- راهنمایی برای سرمایه گذاران: چگونه از الگوهای فصلی قیمت طلا استفاده کنیم؟
- نقره و هوش مصنوعی: چه رابطه ای بین این دو وجود دارد؟
