در حالی که دنیا در هفته اول دولت ترامپ بر اقدامات آن متمرکز بود، یک استارتاپ چینی کم‌نام و نشان هفته گذشته با انتشار ابزاری مبتنی بر هوش مصنوعی متن‌باز، دنیای فناوری را شگفت‌زده کرد. این ابزار با هزینه و منابعی بسیار کمتر نسبت به رقبای آمریکایی مانند ChatGPT، به سطح رقبای آمریکایی خود رسیده و در برخی موارد حتی از آنها پیشی گرفته است.
این شرکت، دیپ سیک (DeepSeek)، حتی فراتر رفته و ابزار خود را به‌طور رایگان برای دانلود در دسترس قرار داده است. تنها کسانی که به‌دنبال استفاده از رابط برنامه‌نویسی اپلیکیشن شرکت هستند – که به این ابزار اجازه می‌دهد به‌راحتی با برنامه‌های موجود ارتباط برقرار کند – باید مبلغی بپردازند که تنها حدود 3 درصد هزینه سایر ابزارها است.
دیپ سیک روشن می‌کند که دو مسئله مهم وجود دارد. اولاً، کنترل‌های صادراتی ایالات متحده بر فناوری‌های پیشرفته کامپیوتری، چه سخت‌افزار و چه نرم‌افزار، در برابر رقیبی که جمعیتی با تحصیلات بالا و ابزارها و آموزش‌های لازم برای دور زدن چنین کنترل‌هایی دارد، بی‌معنی است. کمبود منابع عملاً تیم سیک را وادار کرد تا مشکلات مربوط به کارایی را حل کنند که در صورت در دسترس بودن فناوری‌های آمریکایی، به‌طور معمول به سراغ آنها نمی‌رفتند. در نهایت تیم موفق شد محصولی برتر و بسیار مقرون به‌صرفه‌تر تولید کند. در مقاله‌‌ای در دسامبر 2024 تحت عنوان “جنگ تجاری آمریکا و چین: آیا نبرد اخیر واقعاً انتقام‌جویی است؟” بیان شده است:
چین تمام زیرساخت‌های فکری لازم برای تولید مهندسان و دانشمندان برتر، یک صنعت گسترده تولید تراشه‌های کامپیوتری، و ذخایر عظیم و ظرفیت پالایش فلزات حیاتی مرتبط با فناوری‌های پیشرفته را دارد. عدم دسترسی به تجهیزات ساخت تراشه‌های آمریکایی، نرم‌افزار و تراشه‌های پیشرفته تنها یک مانع موقتی برای چین خواهد بود.
✔️ خبر مرتبط: دیپ سیک چیست؟ پیشگامی چینی ها در دنیای هوش مصنوعی
پس از دستاورد دیپ سیک، آن ارزیابی به نظر یک اغراق بزرگ آمد. حتی یک مانع کوچک هم در کار نبود. در عوض، چین به‌راحتی در توسعه فناوری هوش مصنوعی پیشی گرفت.
مسئله دیگری که سال‌ها ذهن را مشغول کرده است، این است که چگونه فناوری قدرت بیشتری به افراد می‌دهد تا خرابکاری‌های گسترده انجام دهند. دستاورد دیپ سیک در زمینه هوش مصنوعی تنها آخرین فصل این داستان است. تا زمانی که هوش مصنوعی نیاز به منابع محاسباتی عظیم و مقادیر زیادی پول داشت، خرابکاری‌ها محدودتر می‌شدند. اما حالا، به نظر می‌رسد که این موانع فرو ریخته‌اند.
حالا می‌توانیم “هوش مصنوعی شخصی” را به فهرست “توانمندسازی” فردی اضافه کنیم که قبلاً شامل مهندسی ژنتیک خانگی، پهپادهای خانگی (مفید برای نظارت، تخریب اموال و قتل)، ویروس‌های طراحی‌شده خانگی (که انسان‌ها به آنها مصونیت ندارند) و چاپ سه‌بعدی اسلحه و مهمات، اضافه کنیم.
مشکل با این فناوری‌ها این است که جلوگیری از ایجاد هرج و مرج گسترده توسط یک اقلیت کوچک از افراد نیازمند تدابیر نظارتی و کنترلی بسیار مداخله‌جویانه و جامع است. بنابراین، یا باید محدودیت شدیدی بر این فناوری‌ها اعمال کنیم (که هیچ‌گاه محقق نخواهد شد و ممکن است اصلاً ممکن نباشد) یا اگر بخواهیم در جامعه‌ای مدنی و نسبتاً آرام زندگی کنیم، همان نظارت و کنترلی که ذکر کردیم را اعمال کنیم. در غیر این صورت، یک تعداد کوچک از افراد یا گروه‌ها به‌طور منظم قادر خواهند بود هرج و مرج‌هایی را بر بقیه ما وارد کنند. آیا تصمیم خواهیم گرفت که این تنها بهایی است که باید برای فناوری‌های جدیدی که “فرد را توانمند” می‌کنند، بپردازیم؟
بیشتر بخوانید:
- ارزش سهام و رمزارزها با ورود DeepSeek کاهش یافت
- DeepSeek از محدودیت‌های صادراتی ایالات متحده عبور کرد
- هشدار ری دالیو: هوش مصنوعی در مسیر تکرار حباب دات کام قرار دارد