به گفته ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، تعرفه‌های او برای مجازات پکن به خاطر عدم اقدام در برابر تجارت غیرقانونی مواد مخدر طراحی شده. اما این اقدام اثر معکوس خواهد داشت.
جنگ تجاری جهانی دونالد ترامپ آغاز شده است. او در کنار سایر خواسته‌هایش، از دو مورد از بزرگ‌ترین شرکای تجاری آمریکا می‌خواهد که جریان مواد مخدر و مهاجران به ایالات متحده را متوقف کنند. چین نیز در تیررس او قرار دارد: ترامپ روز شنبه یک تعرفه 10 درصدی کلی بر پکن و همچنین تعرفه 25 درصدی بر کانادا و مکزیک اعمال کرد. او می‌گوید که دومین اقتصاد بزرگ جهان اقدامات کافی برای مهار تجارت مواد مخدر یا پول‌شویی توسط سازمان‌های جنایی انجام نداده است. اما استفاده از تعرفه‌ها برای تحت فشار قرار دادن کشورها نتیجه معکوس خواهد داشت.
ترامپ در برخورد با تجارت غیرقانونی مواد مخدر اشتباه نمی‌کند. طبق گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها، از اواخر دهه 1990 تاکنون بیش از یک میلیون آمریکایی بر اثر مصرف بیش‌ازحد (اُوردوز) جان خود را از دست داده‌اند، از جمله بیش از 100 هزار نفر در سال‌های اخیر، که بسیاری از آن‌ها قربانی فنتانیل بوده‌اند. مقابله با این مشکل یکی از اولویت‌های اصلی رأی‌دهندگان اوست، حتی مهم‌تر از کاهش کسری بودجه و بهبود بازار کار.
اما برای دستیابی به پیشرفتی واقعی میان چین و آمریکا در زمینه فنتانیل یا هر موضوع دیگری، هماهنگی لازم است، نه درگیری. پکن می‌گوید که آمریکا باید این بحران را «به‌صورت منطقی و بدون تهدید سایر کشورها با افزایش خودسرانه تعرفه‌ها» حل کند. چین هشدار داده که جنگ تجاری می‌تواند همکاری دو کشور در مبارزه با قاچاق مواد مخدر را در آینده به خطر بیندازد و اعلام کرده که برای مقابله با این تعرفه‌ها از طریق سازمان تجارت جهانی اقدام خواهد کرد – حرکتی که احتمالاً آخرین اقدام تلافی‌جویانه نخواهد بود. در جریان اولین جنگ تجاری ترامپ، پکن در پاسخ فهرستی از تعرفه‌های خود بر صادرات آمریکا اعمال کرد.
✔️ خبر مرتبط: شینباوم، رئیس جمهور مکزیک: اجرای طرح جایگزین برای مقابله با تعرفه‌ها را متوقف خواهیم کرد
بااین‌حال، رئیس‌جمهور جدید آن‌قدر غیرقابل پیش‌بینی است که این احتمال وجود دارد که این تعرفه‌ها، مانند تعرفه‌های کلمبیا، در لحظات آخر کنار گذاشته شوند، مشروط بر اینکه ترامپ به خواسته‌هایش برسد. بنا بر گزارش وال استریت ژورنال، چین در حال تهیه یک پیشنهاد اولیه است که شامل تعهد به عدم کاهش ارزش یوان برای حمایت از صادرات و همچنین کاهش ارسال مواد اولیه فنتانیل می‌شود. این اقدامات ممکن است فعلاً برای تغییر نظر ترامپ کافی باشد، اما نباید هیچ توافق احتمالی را به‌عنوان سیاستی بلندمدت تلقی کرد.
دیپلماسی و اتحادسازی جای خود را به معاملات بازی مجموع-صفر داده است. برای بسیاری از رأی‌دهندگان ترامپ – که مخاطبان اصلی او هستند – این رویکرد ممکن است تا زمانی که قیمت‌ها به دلیل تعرفه‌ها افزایش نیافته‌اند، کافی باشد. در این میان، آن‌ها رهبری سرسخت را خواهند دید که در حال پیشبرد اهدافش است. بااین‌حال، اشتباه خواهد بود اگر تصور کنند آنچه در شبکه‌های اجتماعی تأثیرگذار به نظر می‌رسد، در واقعیت نیز تغییرات اساسی ایجاد می‌کند، به‌ویژه در مواجهه با چین. (در نظریه بازی و علم اقتصاد، یک بازی مجموع-صفر (Zero-sum game)، یک مدل ریاضی از وضعیتی است که سود یک طرف، دقیقاً برابر با زیان طرف مقابل است.)
✔️ خبر مرتبط: بانک مورگان استنلی: تعرفه‌های ترامپ رکود ایجاد می‌کند
آخر هفته، وزیر امور خارجه، مارکو روبیو، به پاناما سفر کرد، جایی که گلایه‌های ترامپ درباره نفوذ چین بر کانال پاناما را تکرار کرد و هشدار داد که ایالات متحده «اقدامات لازم را برای حفاظت از حقوق خود» انجام خواهد داد، مگر اینکه این کشور فوراً تغییراتی اعمال کند.
پاناما به‌سرعت امتیازاتی ارائه داد و اعلام کرد که مشارکت خود در ابتکار کمربند و جاده چین را تمدید نخواهد کرد و عبور آزاد کشتی‌های جنگی آمریکا از کانال را تضمین می‌کند. اما این وعده‌ها بیشتر جنبه نمایشی دارند، همان‌طور که ایوان اِی. فایگنباوم، معاون بخش مطالعات در بنیاد کارنگی برای صلح بین‌المللی و مقام ارشد پیشین وزارت خارجه آمریکا، در شبکه اجتماعی X اشاره کرد. او افزود: «می‌توان در ابتکار کمربند و جاده (BRI) نبود اما همچنان سرمایه‌گذاری‌های چینی را دریافت کرد، شرکت‌های چینی را در کشور داشت و موارد دیگر.» در واقع، شرکت مستقر در هنگ‌کنگ، سی‌کی هاتچینسون (CK Hutchison Holdings) دو بندر اصلی مجاور کانال را تحت یک امتیاز 25 ساله که در سال 2021 تمدید شد، اداره می‌کند، اگرچه شعبه محلی آن اکنون در پاسخ به نگرانی‌های ترامپ تحت یک حسابرسی قرار گرفته است.
این تاکتیک‌ها ممکن است فعلاً مؤثر باشند، اما در بلندمدت کارساز نخواهند بود. در همین حال، کشورهای سراسر جهان خود را برای آسیب‌های جانبی آماده می‌کنند. بلومبرگ اکونومیکس برآورد می‌کند که تعرفه‌های اولیه ترامپ می‌توانند 40% از صادرات کالاهای چینی به ایالات متحده را تحت تأثیر قرار دهند و 0.9% از تولید ناخالص داخلی چین را به خطر بیندازند. متحدان سنتی مانند ژاپن نیز نگرانی خود را ابراز کرده‌اند، به‌طوری که سهام خودروسازان ژاپنی روز دوشنبه به دلیل نگرانی‌های سرمایه‌گذاران مبنی بر تأثیر تعرفه‌ها بر خودروهای ژاپنی تولیدشده در مکزیک، سقوط کرد.
در یک اقدام پیشگیرانه، هند تعرفه‌های گمرکی بر موتورسیکلت‌های لوکسی مانند محصولات هارلی-دیویدسون را از 50% به 30% در بودجه فدرال روز شنبه کاهش داد. این موتورسیکلت‌های لوکس در دوران نخستین دوره ریاست‌جمهوری ترامپ یکی از نقاط اختلاف بودند و در اقدامی که رسانه‌های محلی آن را «دیپلماسی هارلی» نامیدند، دهلی نو به نظر می‌رسد که در حال هموار کردن مسیر برای سفر آتی نخست‌وزیر نارندرا مودی به کاخ سفید است.
در گذشته، دولت‌های ایالات متحده از تعرفه‌ها برای رسیدگی به مسائل اقتصادی مانند شیوه‌های تجاری ناعادلانه، افزایش واردات یا مشکلات تراز پرداخت‌ها استفاده می‌کردند. تصمیم ترامپ برای پیوند دادن تعرفه‌ها به شکایات سیاسی، اثرات زنجیره‌ای خواهد داشت، از اقدامات تلافی‌جویانه سایر دولت‌ها تا آسیب‌های شهرتی که ایالات متحده در خصوص نحوه تعاملش با کشورهای دیگر متحمل خواهد شد. تمام این‌ها فقط تأثیر بر جای می‌گذارد که واشنگتن تحت رهبری ترامپ یک شریک غیرقابل‌اعتماد است و قدرتی است که از صحنه جهانی در حال عقب‌نشینی است.
بیشتر بخوانید:
- بانک جی‌پی مورگان: تعرفه‌های ترامپ طلا را تقویت می‌کند
- کاخ سفید: گزارش رویترز درباره تعرفه‌ها اشتباه است
